Με αφορμή την αναφορά που κάναμε στην τάξη για την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τους Τούρκους, την οποία γιορτάζουμε στις 26 Οκτωβρίου μαζί με τον πολιούχο μας άγιο Δημήτριο, αναφερθήκαμε και στον Λευκό Πύργο.

       Θελήσαμε να μάθουμε παραπάνω πληροφορίες και να κάνουμε και μια ομαδική εργασία γι’ αυτόν. Έτσι δημιουργήσαμε όλοι μαζί την ακόλουθη μακέτα.

       Χρησιμοποιήσαμε για τη βάση χοντρό χαρτόνι, το οποίο καλύψαμε με πράσινα κομμάτια πλαστικού τραπεζομάντηλου για να αναπαραστήσουμε το χορτάρι και με δρόμους από χαρτί που ζωγραφίσαμε. Για τον Λευκό Πύργο χρησιμοποιήσαμε λευκό χαρτόνι κάνσον και για τα δέντρα ρολά από χαρτί υγείας και πράσινο τραπεζομάντηλο. Ακόμη φτιάξαμε παγκάκια και κάδους από καπάκια μπουκαλιών, πολύχρωμα λουλούδια από χαρτί και φυσικά την ελληνική μας σημαία. Μια ομάδα ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την εικόνα του αγίου Δημητρίου που βάλαμε μπροστά, φτιάχνοντας το φωτοστέφανο σαν ψηφιδωτό με χρυσές ψηφίδες.

       Ο Λευκός Πύργος της Θεσσαλονίκης είναι ένα μεγάλο κτίσμα και χαρακτηριστικό μνημείο της πόλης μας. Βρίσκεται δίπλα στο άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, έχει έξι ορόφους και τριάντα τέσσερα μέτρα ύψος. Επίσης έχει θέα τον Θερμαϊκό κόλπο και κάποτε ήταν φυλακές θανατοποινιτών. Εκτός από Λευκός Πύργος λεγόταν και «Πύργος του αίματος» ή «Ματωμένος Πύργος», «Πύργος του Λέοντος» και «Πύργος των Γενιτσάρων». Εδώ και χρόνια ο Λευκός Πύργος λειτουργεί ως μουσείο που μπορεί να επισκεφθεί το κοινό.

       Όταν βρισκόμαστε μέσα του νιώθουμε τον πόνο των ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους εκεί.

Περισσότερες πληροφορίες και φωτογραφίες μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα: https://www.lpth.gr/istoria-w-74399.html

Συγγραφείς άρθρου: Ελένη Δήμου και Διώνη Σοφού, Τμήμα Γ1΄

Δημιουργοί μακέτας: Όλα τα παιδιά του Γ1’

Αβραμόπουλος Χρήστος, Βανασίκα Ευμορφία, Γεροθανάσης Παναγιώτης, Γεωργή-Τάσιου Θεοδώρα, Δαουλτζή Ειρήνη, Δήμου Ελένη, Καζαντζή Σοφία, Μουσμούλης Ιωάννης, Μπαϊμπέκοβα Αφροδίτη, Νάκος Βασίλης, Παπαδόπουλος Τάσος, Πιλιτσίδης Βασίλης, Ρομφαία Βασιλική, Σαμαράς Λευτέρης, Σοφού Διώνη, Φωτιάδης Σταμάτης, Χατζηασλανίδου Ηλιάνα, Χότζα Γαβριήλ

Υπεύθυνη εκπαιδευτικός: Νασούφη Παρθενόπη

Μακεδονικός Αγώνας

1904-2024

120 χρόνια από τη θυσία του ήρωα Παύλου Μελά

Aφιέρωμα μνήμης των παιδιών της Γ΄ τάξης των σχολείων μας  

Σήμερα θα μιλήσουμε για τη Μακεδονία. Όχι όμως για τη σημερινή Μακεδονία που είναι ελεύθερη και ζούμε σ’ αυτήν, μα για τη Μακεδονία των αρχών του 1900, που ήταν σκλαβωμένη ακόμα στους Τούρκους. Δυστυχώς η Μακεδονία δεν απελευθερώθηκε με την επανάσταση του 1821, αλλά παρέμενε υπόδουλη. Και δεν είχε να αντιμετωπίσει μόνο τους κατακτητές Τούρκους μα και τους Βούλγαρους.   Τι έκαναν οι Βούλγαροι; Έστελναν στη Μακεδονία τους φοβερούς κομιτατζήδες, οι οποίοι τρομοκρατούσαν τα ελληνικά χωριά πιέζοντας τους κατοίκους τους να δηλώσουν ότι είναι Βούλγαροι.

Αυτοί που μαρτύρησαν περισσότερο ήταν οι ιερείς που τους πίεζαν να τελούν τη λειτουργία στα βουλγαρικά και οι δάσκαλοι και οι δασκάλες που όταν δίδασκαν την ελληνική γλώσσα γνώριζαν την εκδίκηση των κομιτατζήδων, ακόμη και τον θάνατο.

Τι έκανε το ελληνικό κράτος για όλα αυτά; Δεν ήθελε να βοηθήσει τους σκλαβωμένους Μακεδόνες; Δυστυχώς εκείνη την εποχή η Ελλάδα βρισκόταν σε άσχημη οικονομική και στρατιωτική κατάσταση και κανείς στην ελληνική κυβέρνηση δεν τολμούσε να μιλήσει για την απελευθέρωση της Μακεδονίας.

Όμως το θαύμα έγινε. Όχι από την κυβέρνηση μα από τον απλό λαό της Μακεδονίας. Πρωτοπόροι στον Αγώνα στάθηκαν ο Ίων Δραγούμης που υπηρετούσε εδώ στη Μακεδονία ως διπλωμάτης, και ο Μητροπολίτης Καστοριάς Γερμανός Καραβαγγέλης. Ήταν αυτοί που συγκρότησαν τα πρώτα ανταρτικά σώματα ενόπλων, με αρχηγούς τον καπετάν Κώττα, τον καπετάν Άγρα και το Βαγγέλη Στρεμπενιώτη.

Και τότε έγινε κάτι επίσης θαυμαστό. Αξιωματικοί, στρατιώτες και απλοί πολίτες από όλη την υπόλοιπη Ελλάδα, ακόμα κι από την Κρήτη που ήταν κι αυτή σκλαβωμένη, άρχισαν να περνούν κρυφά στη Μακεδονία και να πολεμούν δίνοντας έτσι κουράγιο στους σκλαβωμένους Έλληνες της εκεί.

Ένας απ’ αυτούς τους Έλληνες ήταν και ο Παύλος Μελάς, ανθυπολοχαγός του ελληνικού στρατού, νεότατος, 24 χρονών, παντρεμένος με δυο παιδιά, από πλούσια οικογένεια. Δεν άντεξε άλλο η συνείδησή του, άφησε τη στολή του, γιατί αν τον έπιαναν οι Τούρκοι με στολή θα είχε μεγάλο πρόβλημα η ελληνική κυβέρνηση, και μ’ ένα τουφέκι στο χέρι και λίγα παλικάρια πέρασε κρυφά τα ελληνικά σύνορα -που τότε ήταν στη Θεσσαλία .

Έτσι μπήκε στο έδαφος της βασανισμένης Μακεδονίας. Απ’ όπου περνούσε έδινε κουράγιο στους ντόπιους κατοίκους.

Γρήγορα η φήμη του εξαπλώθηκε σ’ όλη τη Μακεδονία. Όμως δεν τον ήξεραν ως Παύλο Μελά. Το ψευδώνυμό του ήταν καπετάν Μίκης Ζέζας. Απ’ τα ονόματα των δύο παιδιών του, του Μίκη και της Ζέζας. Έπρεπε να κρύψει το πραγματικό του όνομα για να μη καταλάβουν οι Τούρκοι ότι Έλληνες περνούν τα σύνορα και βοηθούν τους Μακεδόνες αδελφούς τους.

Οι Βούλγαροι πρώτη φορά συναντούσαν τόση αντίσταση από τους Έλληνες. Μη μπορώντας όμως να σκοτώσουν οι ίδιοι τον Παύλο Μελά του έστησαν ενέδρα στο χωριό Στάτιστα κι εκεί ειδοποίησαν τον ισχυρό τουρκικό στρατό να τον πιάσει. Στη μάχη που ακολούθησε μια σφαίρα χτύπησε στη μέση τον Παύλο Μελά που λίγες ώρες αργότερα ξεψύχησε. Ήταν 13 Οκτωβρίου του 1904. Ο Παύλος Μελάς ήταν νεκρός… 120 χρόνια πέρασαν από τότε!

Όμως κάτι περίεργο συνέβη μετά. Ένα ακόμη θαύμα. Ο θάνατός του αντί να αποθαρρύνει τους Έλληνες και να τους φοβίσει, έφερε το αντίθετο αποτέλεσμα. Από κάθε μεριά της Ελλάδας άρχισαν να καταφτάνουν μακεδονομάχοι, έτοιμοι να θυσιάσουν τη ζωή τους, να πολεμήσουν τους Βούλγαρους και τους Τούρκους, έχοντας ως παράδειγμα τον αθάνατο ήρωα… τον Παύλο Μελά…  

Τελικά ο Μακεδονικός Αγώνας που κράτησε από το 1904 ως το 1908 δεν απελευθέρωσε τη Μακεδονία. Κράτησε όμως τη φλόγα της ελευθερίας άσβεστη στα δύσκολα εκείνα χρόνια. Έδειξε στους υπόλοιπους Έλληνες ότι οι σκλαβωμένοι Έλληνες αδελφοί τους χρειάζονταν τη βοήθεια και τη συμπαράστασή τους.

Τέσσερα χρόνια αργότερα, με τους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912 – 13 και κάτω από την καθοδήγηση του Ελευθέριου Βενιζέλου, η Μακεδονία και η Ήπειρος γίνονταν ελληνικές. Το όνειρο του Παύλου Μελά γινόταν επιτέλους πραγματικότητα: Η ελληνική σημαία κυμάτιζε στον Λευκό μας Πύργο.

 Έχει η Ελλάδα ομορφιές

μα η καρδιά της είναι μία

κι αυτή χτυπώντας δυνατά

λέει ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ !